NOORD tot NOORD OOST (10)

Een kolossale boekenwinkel is het eerste wat me opvalt als ik door het centrum van Tallinn rijd. En de tramrails ligt verzonken in het wegdek. Wel zo prettig.
Ik laat mijn koffer achter op mijn hotelkamer en dwaal de oude stad in. Een oase van gemoedelijke rust, mooi onderhouden en uitnodigend om verder te verkennen. Als ik aanschuif in de sushibar voel ik me op mijn gemak. In alle rust eet, lees en mijmer ik over de verschillen en de overeenkomsten van de steden die ik bezocht. Zo liggen ze allemaal aan een rivier, behalve Tallinn dat aan zee ligt. Ze hebben allemaal een geschiedenis van brute onderdrukking en veel armoede en honger achter de rug. In Krakow, Warschau en Vilnius is de invloed van het rooms katholicisme zichtbaar en voelbaar aanwezig. In Letland en Estland heeft de reformatie toegeslagen, terug te vinden in Lutherse en Evangelische basilieken. Ook worden verder naar het oosten de Byzantijnse kerken veelvuldiger en indrukwekkender. Jammer dat je in de laatsten alleen kunt staan.
Ook voel ik de nabijheid van Rusland toenemen. In Riga is de helft van de bevolking van Russische herkomst, in Tallinn 27 %. Ik heb hier 30 Russische zenders op de tv. Veel programma’s met hopen sneeuw en dansgroepen. Voor mij zijn de onderscheiden groepen herkenbaar als ik ze hoor. Het Ests is verwant aan het Fins en klinkt zangerig. Het Russisch klinkt beslist anders.
In de bus van Riga naar Tallinn zat ik naast een vrouw uit Tallinn die een Russische krant las. Later kwam ik met haar in gesprek over de situatie van nu. Haar ervaring is dat afkomst geen belemmering vormt in de omgang met de mensen om haar heen, maar wel op bureaucratisch niveau en in het schoolsysteem. Haar zoon studeert daarom aan de universiteit van Helsinki. Tegenover ons zat een Fins echtpaar dat zich in het gesprek mengde en binnen de kortste keren hadden we het over de crisis. Ik vond het grappig om hun kijk op de zaak te horen. Ze waren het helemaal met elkaar eens dat de crisis een heel gezonde werking kan hebben op de samenleving. De Finnen vertrouwden me ook nog toe dat ze minder vriendelijke mensen zijn dan andere Europeanen. In hun gedrag heb ik er geen moment iets van gemerkt. Ik houd het er maar op dat het een, misschien wel nationale, overtuiging is. Ik krijg nog voldoende de kans om het te checken.

In Tallinn liep ik Benny Be Good tegen het lijf. In Riga ontmoette ik hem en zijn vriend bij de lift in mijn hotel. Ze spraken Spaans met elkaar en “Benny” vroeg mij in het Engels hoe ze naar het centrum moesten lopen. Ik kikkerde helemaal op van dat vleugje zuidelijk temperament. We kwamen elkaar nu midden op straat tegen en vonden allebei dat dit geen toeval kon zijn. Hij spreekt vlekkeloos Engels en vertelde me te werken aan de universiteit van Bilbao bij de faculteit Engelse Letterkunde. Geboren in Tunesië met een naam die “niemand kan onthouden” heeft hij er Ben(ny) van gemaakt. We hebben mailadressen uitgewisseld en als we elkaar weer tegenkomen drinken we er een kop koffie op. Who knows.

In Vilnius had ik een vast koffietentje. Zo eentje waar je kunt gaan zitten met een boekje en kunt blijven zitten tot je het genoeg vindt. Leuke dame in de bediening waar ik prettig contact mee had. In Riga heb ik dat niet kunnen vinden. Het is daar de gewoonte je kopje al weg te halen als je net het laatste slokje hebt genomen. In Tallinn heb ik het snel gevonden. Lekker terrasje, goeie koffie, sterke wifiverbinding, prettige bediening. Je mag er net zo lang blijven zitten als je wilt. Gisteravond zat er een jonge Fransman met zijn vriend naast me, die me meteen deelgenoot maakte van zijn trouwerij met een Russische Estse vriendin. Hij was er helemaal vol van. Hij wil speciaal hier trouwen omdat dat een bijzondere ervaring is. Na de huwelijksvoltrekking vertrekt hij met bruid en vriend naar Parijs waar ze zich gaan settelen. Zijn vriend zat er wat schaapachtig bij te lachen en wist zich maar moeilijk een houding bij deze enthousiaste ontboezemingen te geven.

Ik vind Tallinn genoeglijk en mooi. De oude stad zou zonder aanpassingen als decor bij een sprookje van Grimm of Andersen kunnen passen. Ik vermaak me hier uitstekend. Nog even, want donderdag ga ik de Finse Golf overvaren, op weg naar Sint Petersburg.